Ustavnom sudu Bosne i Hercegovine podnesena je apelacija od strane 13 poslanika Parlamenta BiH, koja se odnosi na novi nastavni program iz istorije za osnovce u Republici Srpskoj (RS). Ovaj program ne uključuje učenje o genocidu i ratnim zločinima za koje su osuđeni Radovan Karadžić, bivši predsjednik RS, i Ratko Mladić, ratni komandant Vojske RS.
Apelacija je podnesena 16. septembra, kao reakcija na objavu Prosvjetno-pedagoškog zavoda RS o tome da će učenici devetih razreda u novoj školskoj godini imati više sadržaja o ratnim bitkama iz devedesetih godina, usmjerenih na stradanje srpskog naroda.
U programu se ne navode detalji o genocidu i ratnim zločinima nad Bošnjacima i Hrvatima, za koje su Karadžić i Mladić osuđeni na doživotni zatvor.
Poslanici opozicionih stranaka, uključujući Stranku demokratske akcije (SDA), Demokratsku frontu (DF) i Narodni evropski savez (NES), zatražili su da Ustavni sud BiH obustavi primjenu izmijenjenog nastavnog programa prije donošenja konačne odluke. Šerif Špago, predsjedavajući Kluba poslanika SDA, istakao je da je program neprihvatljiv jer predviđa da osnovci uče o ratnim zločincima, što narušava njihovo pravo na objektivno obrazovanje.
Novi nastavni plan inicirali su predstavnici demobilisanih boraca, uz podršku vlasti na čelu sa Savezom nezavisnih socijaldemokrata (SNSD), čiji je lider Milorad Dodik.
Iako je tema “Republika Srpska i Odbrambeno otadžbinski rat” dodata u nastavnom planu, udžbenici istorije za deveti razred ostali su nepromijenjeni.
Iz Ambasade Sjedinjenih Američkih Država (SAD) ukazali su na to da bi ovakav nastavni program produžio patnje svih žrtava i njihovih porodica, kao i da bi edukovao buduće generacije na temelju lažnih istorijskih narativa, što bi moglo potkopati napore u procesu pomirenja i destabilizovati BiH.
U udžbeniku za deveti razred osnovne škole u RS, umjesto genocida u Srebrenici iz jula 1995. godine, spominje se “zauzimanje Srebrenice i Žepe od Vojske RS”.
Rat u Bosni i Hercegovini od 1992. do 1995. godine opisan je u udžbeniku kao “građanski rat”, u kojem su se sukobile vojske Srba, Hrvata i Bošnjaka. U njemu se naglašava da je, iako manjinska, srpska vojska bila nadmoćnija, posebno na početku rata.
Radovan Karadžić je predstavljen kao ključna figura u stvaranju RS, a navedeno je da je 2019. godine osuđen na doživotni zatvor, bez detalja o zločinima zbog kojih je osuđen. Ratko Mladić je opisan kao general koji je odigrao važnu ulogu u odbrani Srba u Hrvatskoj 1991. godine, dok su informacije o njegovim ratnim zločinima izostavljene.
Među mjestima stradanja koja se navode su i Srebrenica, ali ne postoji spominjanje da je u tom gradu Vojska RS ubila više od 8.000 bošnjačkih muškaraca, što je međunarodnim presudama kvalifikovano kao genocid.
