Na današnji dan, prije tačno 33 godine, desio se jedan od najkontroverznijih događaja u ratu u Bosni i Hercegovini – sukob u nekadašnjoj Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu. Trećeg maja 1992. godine, tokom povlačenja pripadnika Jugoslavenske narodne armije (JNA) iz kasarne na Bistriku, došlo je do vatrenog okršaja između snaga Teritorijalne odbrane BiH i JNA.
Kolona JNA napuštala je Sarajevo u skladu s prethodno postignutim dogovorom, a sve u zamjenu za puštanje tada otetog predsjednika Predsjedništva RBiH Alije Izetbegovića, koji je dan ranije bio zarobljen na Sarajevskom aerodromu. Prema podacima iz Tužilaštva BiH, tokom napada na konvoj, koji je brojao 261 pripadnika JNA, poginulo je sedam, a ranjeno 14 osoba. General JNA Milutin Kukanjac, koji je predvodio kolonu, u svom svjedočenju navodi da je ubijeno šest vojnika.
Uprkos ovim podacima, određeni mediji u Srbiji i Republici Srpskoj već godinama šire iskrivljenu verziju događaja, tvrdeći da je u Dobrovoljačkoj ulici stradalo čak 42 pripadnika JNA. Banjalučki Republički centar za istraživanje ratnih zločina čak iznosi detaljnu, ali neutemeljenu specifikaciju poginulih, navodeći da je riječ o deset oficira, 28 vojnika i četiri civila.
Rade Radovanović, novinar koji se godinama bavi ovom temom, ističe da je ključno razumjeti širi kontekst, a posebno događaje od 2. maja 1992. godine. Tog dana, JNA je izvela veliki napad na centar Sarajeva, pokušavajući da zauzme zgradu Predsjedništva i stavi glavni grad pod svoju kontrolu. Grad je granatiran s okolnih brda, a napad je nastavljen tenkovima i oklopnim transporterima. U borbama su uništeni brojni vojni ciljevi JNA, a poginulo je, prema Radovanoviću, 35 pripadnika ove vojske. Ova brojka odgovara upravo razlici između navodno stradalih u Dobrovoljačkoj (42) i stvarno utvrđenih sedam žrtava 3. maja.
Slučaj “Dobrovoljačka” godinama se pokušava predstaviti kao ratni zločin od strane Armije RBiH, ali su pravosudne institucije jasno rekle svoje. Tužilaštvo BiH je 2012. godine obustavilo istragu protiv Ejupa Ganića, Jovana Divjaka, Hasana Efendića i drugih, uz zaključak da nema osnova za optužbe o ratnom zločinu. Svoj stav dao je i Haški tribunal, koji je potvrdio da je kolona JNA u Dobrovoljačkoj ulici bila legitimna vojna meta.
Tri decenije kasnije, Dobrovoljačka ostaje simbol herojskog otpora agresiji i pokušaju okupacije glavnog grada Bosne i Hercegovine. Istovremeno, ona ostaje i podsjetnik na opasnost od historijskog revizionizma i pokušaja prekrajanja činjenica u službi političkih ciljeva.
